तज्ञ काय म्हणतात?
- अनिल नागर :
- तंत्रज्ञानामुळे शिक्षण लाखो-करोडो लोकांपर्यंत पोहोचले आहे.
- ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म्सच्या माध्यमातून कमी खर्चात दर्जेदार शिक्षण उपलब्ध झाले आहे.
- स्पर्धा परीक्षांची तयारी करणाऱ्या विद्यार्थ्यांची संख्या वाढली आहे, कारण तंत्रज्ञानाने शिक्षण सहज उपलब्ध केले आहे.
- बियास देव रल्हान (नेक्स्ट एज्युकेशन):
- गेल्या 10-12 वर्षांत तंत्रज्ञानामुळे शिक्षण क्षेत्रात मोठा बदल झाला आहे.
- यूट्यूब आणि ऑनलाइन संसाधनांमुळे शिक्षकांना स्वतःचे कौशल्य सुधारण्याची संधी मिळाली आहे.
- शिक्षकांना आता तंत्रज्ञानाच्या साहाय्याने उच्च दर्जाचे शैक्षणिक साहित्य आणि प्रशिक्षण मिळते, ज्याचा थेट फायदा विद्यार्थ्यांना होतो.
तंत्रज्ञानाने तोडलेले अडथळे
- प्रवेश सुलभता:
- तंत्रज्ञानामुळे स्थानिक मर्यादा नष्ट झाल्या आहेत. आता कोणत्याही ठिकाणाहून इंटरनेटद्वारे दर्जेदार शिक्षक, रेकॉर्डेड व्याख्याने आणि शैक्षणिक साहित्य उपलब्ध आहे.
- यामुळे ग्रामीण भागातील विद्यार्थ्यांना देखील उच्च दर्जाचे शिक्षण मिळत आहे.
- शिक्षकांचे सक्षमीकरण:
- तंत्रज्ञानाने शिक्षकांना स्वतःला अपडेट ठेवण्यासाठी उपयुक्त साधने उपलब्ध करून दिली आहेत.
- उदाहरणार्थ, एखाद्या शिक्षकाला इंग्रजी शिकवण्यात अडचण येत असल्यास, तो यूट्यूबवरील व्हिडिओज किंवा ऑनलाइन कोर्सेसद्वारे स्वतःला प्रशिक्षित करू शकतो.
- विद्यार्थ्यांचा फायदा:
- ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म्समुळे विद्यार्थ्यांना त्यांच्या सोयीनुसार आणि बजेटनुसार शिक्षण मिळते.
- स्पर्धा परीक्षांसाठी तयारी करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना आता अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत, जे पूर्वी मर्यादित होते.
स्मार्ट एज्युकेशन कॉन्क्लेव्ह: महत्त्वाचे मुद्दे
- सहभागी:
- केंद्रीय शिक्षणमंत्री धर्मेंद्र प्रधान
- दिल्लीचे शिक्षणमंत्री आशीष सूद
- Innov8 चे डॉ. रितेश मलिक
- अड्डा247 चे अनिल नागर
- नेक्स्ट एज्युकेशनचे बियास देव रल्हान
- अॅडम्स युनिव्हर्सिटीचे डॉ. समित राय
- चर्चेचे विषय:
- राष्ट्रीय शिक्षण धोरण (NEP) 2020 आणि त्याचा विद्यार्थ्यांच्या भवितव्यावर होणारा परिणाम.
- शिक्षण क्षेत्रातील तंत्रज्ञानाची भूमिका आणि भविष्यातील संधी.
- शिक्षण प्रणालीला अधिक समावेशक आणि प्रभावी बनवण्यासाठी सरकार आणि खासगी क्षेत्राची भूमिका.
हे पण एकदा वाचा:हार्वर्ड विद्यापीठात परदेशी विद्यार्थ्यांना प्रवेश बंद! ७७८भारतीय विद्यार्थ्यांचे भवितव्य काय?
तंत्रज्ञानाचे फायदे
- शिक्षणाची व्याप्ती: ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म्समुळे शिक्षण आता सर्वांसाठी सुलभ झाले आहे.
- खर्चात कपात: पारंपरिक शिक्षणाच्या तुलनेत ऑनलाइन शिक्षण स्वस्त आहे.
- गुणवत्ता सुधारणा: शिक्षकांना तंत्रज्ञानाद्वारे प्रशिक्षण आणि संसाधने मिळत असल्याने शिकवण्याची गुणवत्ता वाढली आहे.
- स्पर्धा परीक्षांचा विस्तार: तंत्रज्ञानामुळे स्पर्धा परीक्षांमध्ये सहभागी होणाऱ्या विद्यार्थ्यांची संख्या वाढली आहे.
निष्कर्ष
तंत्रज्ञानामुळे शिक्षण क्षेत्रात शिक्षक आणि विद्यार्थी दोघांनाही फायदा झाला आहे. शिक्षकांना स्वतःला अपडेट ठेवण्यासाठी आणि दर्जेदार शिकवणी देण्यासाठी तंत्रज्ञानाने सक्षम केले आहे, तर विद्यार्थ्यांना कमी खर्चात आणि कोणत्याही ठिकाणाहून उच्च दर्जाचे शिक्षण मिळत आहे. राष्ट्रीय शिक्षण धोरण आणि तंत्रज्ञानाच्या एकत्रित प्रयत्नांमुळे भारतातील शिक्षण प्रणाली अधिक समावेशक आणि भविष्याभिमुख होत आहे. स्मार्ट एज्युकेशन कॉन्क्लेव्हमधील चर्चा हे दर्शवते की, तंत्रज्ञान आणि शिक्षण यांचे एकीकरण विद्यार्थ्यांचे भवितव्य उज्ज्वल करत आहे.