आर्ट्स, कॉमर्सचे विद्यार्थी आता बनू शकणार पायलट! DGCA चा मोठा निर्णय
by आर्ट्स, कॉमर्सचे विद्यार्थी आता बनू शकणार पायलट! DGCA चा मोठा निर्णय
आकाशात उंच भरारी घेण्याचं स्वप्न आता केवळ सायन्सच्या विद्यार्थ्यांपुरतं मर्यादित राहणार नाही. आर्ट्स आणि कॉमर्स शाखेतील विद्यार्थ्यांसाठीही पायलट बनण्याचा मार्ग मोकळा होण्याची शक्यता आहे. डायरेक्टोरेट जनरल ऑफ सिव्हिल एव्हिएशन (DGCA) ने एक महत्त्वपूर्ण प्रस्ताव मांडला आहे, ज्यामुळे १२वी उत्तीर्ण कोणताही विद्यार्थी, मग तो कोणत्याही शाखेचाअसो, कमर्शियल पायलट लायसन्स (CPL) प्रशिक्षणासाठी पात्र ठरू शकेल.
काय आहे हा प्रस्ताव?
१२वीत भौतिकशास्त्र आणि गणित असणं बंधनकारक आहे, ती हटवण्याची शिफारस केली आहे. हा प्रस्ताव नागरी उड्डाण मंत्रालयाकडे पाठवण्यात आला असून, मंजुरीनंतर कायदा मंत्रालयाकडून त्याची अधिसूचना जारी होईल. यामुळे वैद्यकीय तपासणी आणि DGCA च्या आवश्यक परीक्षा उत्तीर्ण करणारे आर्ट्स व कॉमर्सचे विद्यार्थीही पायलट प्रशिक्षण घेऊ शकतील. हा बदल १९९० च्या दशकानंतरचा सर्वात मोठा सुधारणा ठरेल, जेव्हापासून CPL साठी सायन्स शाखा अनिवार्य आहे.
का आहे या बदलाची गरज?
भारतात विमानचालन क्षेत्र झपाट्याने विस्तारत आहे, आणि प्रशिक्षित पायलटांची मागणी वाढत आहे. सध्या केवळ सायन्स शाखेच्या विद्यार्थ्यांनाच प्रशिक्षणाची संधी मिळते, ज्यामुळे अनेक हुशार आर्ट्स आणि कॉमर्स विद्यार्थी मागे राहतात. DGCA चे प्रमुख फैज अहमद किदवई यांनी सांगितलं, “जागतिक स्तरावर कोणत्याही शाखेचे विद्यार्थी पायलट होऊ शकतात. भारतानेही ही जागतिक प्रणाली स्वीकारावी.” हा बदल भारताला आंतरराष्ट्रीय मानकांशी जोडेल आणि अधिक पायलट तयार करेल.
प्रशिक्षणाची तयारी आणि आव्हानं
या नव्या धोरणामुळे पायलट प्रशिक्षणासाठी अर्ज करणाऱ्या विद्यार्थ्यांची संख्या वाढेल, असा अंदाज आहे. यासाठी DGCA ने फ्लाइंग स्कूल्सना पारदर्शकता राखण्याचे आणि प्रशिक्षणाची माहिती (उपलब्ध विमानं, प्रशिक्षक, सिम्युलेटर्स) वेबसाइटवर प्रदर्शित करण्याचे निर्देश दिले आहेत. तसेच, गैर-विज्ञान विद्यार्थ्यांसाठी भौतिकशास्त्र आणि गणिताचे मूलभूत कोर्स सुरू करण्याची तयारी सुरू आहे. मात्र, प्रशिक्षणाचा खर्च (३५-५० लाख रुपये) आणि नंतर नोकरी मिळवण्याची स्पर्धा ही आव्हानं कायम राहतील.
विमानचालन क्षेत्रासाठी नवा अध्याय
हा निर्णय लागू झाल्यास भारताच्या विमानचालन क्षेत्रात समावेशकता वाढेल आणि विविध शैक्षणिक पार्श्वभूमीच्या विद्यार्थ्यांना आपलं स्वप्न साकारण्याची संधी मिळेल. जे विद्यार्थी शाखेच्या मर्यादेमुळे पायलट होऊ शकले नाहीत, त्यांच्यासाठी ही एक मोठी संधी आहे. तज्ज्ञांच्या मते, यामुळे भारताला अधिक कुशल पायलट मिळतील, जे देशाच्या वाढत्या विमानचालन उद्योगाला बळ देईल.